Trạng nguyên Nguyễn Hiền và giai thoại nặn lich truyen hinh truc tiep bong da biết đi

TheoViệt Nam văn hóa sử cươngcủa nhà sử học Đào Duy Anh, năm 1075, dưới thời vua Lý Nhân Tông, triều đình mở khoa thi đầu tiên nhằm chọn hiền tài phục vụ đất nước.

Năm 1247, nhà Trần đặt ra tam khôi - lich truyen hinh truc tiep bong da, Bảng nhãn, Thám hoa. Chính trong năm này, thần đồng nhỏ tuổi Nguyễn Hiền thi đỗ lich truyen hinh truc tiep bong da và được vua Trần Thái Tông phong là "Khai quốc lich truyen hinh truc tiep bong da" - vị lich truyen hinh truc tiep bong da đầu tiên ở nước ta, theoĐại Việt sử ký toàn thưcủa Ngô Sĩ Liên.

Nguyễn Hiền sinh năm 1234 (một số tài liệu ghi là 1235) ở làng Dương An, huyện Thượng Hiền (nay là xã Nam Thắng, huyện Nam Trực), tỉnh Nam Định.

Ông mồ côi cha từ bé và được mẹ cho theo học sư thầy trong làng. Cậu bé Nguyễn Hiền sớm thể hiện tư chất vượt trội, học tập rất nhanh. 11 tuổi, Hiền đã nổi tiếng và được mệnh danh thần đồng.

Năm 1247, triều đình mở khoa thi. Nguyễn Hiền, lúc đó mới 13 tuổi, khăn gói lên kinh, dự kỳ thi đình với bài phú "Áp tử từ kê mẫu du hồ phú" (Vịt con chào mẹ đi chơi hồ). Trí tuệ tinh thông giúp ông đạt danh hiệu lich truyen hinh truc tiep bong da - vị trí cao nhất trong tam khôi.

Khi vào cung diện kiến nhà vua, Vua Trần Thái Tông rất thán phục khả năng ứng đối trôi chảy của lich truyen hinh truc tiep bong da nhỏ tuổi, bèn hỏi ông học thầy nào.

Khi nghe Nguyễn Hiền tâu ông chỉ tự học, chỗ nào không hiểu thì hỏi sư thầy, vua cho rằng, Trạng có tài nhưng còn nhỏ tuổi, chưa hiểu hết lễ nghĩa và phán: "lich truyen hinh truc tiep bong da niên ấu vị tri lễ hứa hồi gia học lễ đãi tam niên nhi hậu dụng" (lich truyen hinh truc tiep bong da tuổi nhỏ chưa biết lễ, cho về nhà học lễ, sau ba năm sẽ trọng dụng).

Vì thế, mặc dù đỗ cao, Nguyễn Hiền chưa được phong chức quan hay mũ áo.Ông trở về quê, tiếp tục đọc sách.

Trên thực tế, sử sách viết về Nguyễn Hiền không nhiều, đa phần là những giai thoại truyền miệng, trong đó, nổi tiếng nhất là câu chuyện ông nặn lich truyen hinh truc tiep bong da biết đi và câu trả lời về cách xâu chỉ qua ốc.

Trong cuốnKho tàng về các ông lich truyen hinh truc tiep bong da Việt Nam, Giáo sư Vũ Ngọc Khánh viết về hai giai thoại trên.

Tương truyền, sau khi về quê, ngoài việc phụng dưỡng mẹ và đọc sách, cậu bé Nguyễn Hiền vẫn thường xuyên chơi đùa cùng các bạn. Có lần sứ giả nước khác sang thăm, thách đố vua quan nhà Trần xâu chỉ qua con ốc. Triều đình bó tay. Lúc đó, vua mới nhớ đến lich truyen hinh truc tiep bong da Nguyễn Hiền, sai người đến hỏi ý kiến.

Viên quan được giao việc đến quê Trạng gặp ngay một lũ trẻ chăn trâu đang nghịch đất ngoài làng. Trong đó, một đứa bé mặt mũi khôi ngô chỉ huy nhóm bạn nặn lich truyen hinh truc tiep bong da từ đất. Kỳ lạ là con lich truyen hinh truc tiep bong da đó có thể đi, hỏi ra mới biết, họ dùng cua làm chân lich truyen hinh truc tiep bong da và lấy đỉa làm vòi nên con lich truyen hinh truc tiep bong da có thể di chuyển.

Viên quan đoán đây là lich truyen hinh truc tiep bong da Nguyễn Hiền nhưng vẫn ra vế đố để thử tài: "Tự là chữ, cắt giằng đầu, chữ tử là con, con ai con ấy?".

lich truyen hinh truc tiep bong da nhanh chóng ứng đối: "Vu là chưng, bỏ ngang lưng, chữ đinh là đứa, đứa nào đứa này!".

Biết chắc đây là người cần tìm, viên quan xuống, truyền lại ý chỉ vua muốn mời Nguyễn Hiền về kinh nhưng lich truyen hinh truc tiep bong da không chịu vì cho rằng, vua làm vậy cũng không đúng lễ.

Quan đành thuật lại câu đố của sứ giả nước ngoài, Nguyễn Hiền xui bọn trẻ hát:

"Tích tịch tình tang

Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng

Bên thì lấy giấy mà bưng

Bên thì bôi mỡ kiến mừng kiến sang".

Quan nghe xong, biết đây là câu trả lời triều đình cần liền vội vã về kinh.

Hai giai thoại này cho thấy sự thông minh, lanh lợi của Nguyễn Hiền.

Sau này, Nguyễn Hiền vào triều làm quan. Theo cuốnDanh nhân văn hóa Nam Định, sử sách không ghi lại được quá trình làm quan cùng những công lich truyen hinh truc tiep bong da của ông khi giữ trọng trách trong triều đình. Ông cũng không sáng tác thơ văn hoặc có sáng tác nhưng đã thất truyền.

Theo một số ghi chép, có thể Nguyễn Hiền làm đến chức Thượng thư Bộ Công và từng cho đắp đê quai vạc sông Hồng.

Năm 1255 (một số tài liệu ghi là 1256, 1257), Nguyễn Hiền lâm bệnh nặng, qua đời. Nhà vua thương tiếc truy phong ông là "Đại vương thành hoàng" và tôn làm thần ở 32 nơi.

Cuộc đời ngắn ngủi của vị Khai quốc lich truyen hinh truc tiep bong da được tóm gọn trong cuốnNgọc phảđược bảo tồn tại đền thờ lich truyen hinh truc tiep bong da Nguyễn Hiền ở quê hương ông.

"Thập nhị tuế khôi khai lưỡng quốc

Vạn niên thiên tuế lập tam tài".

Tạm dịch: Mười hai tuổikhaikhoa hai nước/ Nghìn năm ghi mãi chữtam tài.

Hai câu thơ trên phần nào khái quát được tài năng lỗi lạc của ông "Trạng non" - lich truyen hinh truc tiep bong da đầu tiên và nhỏ tuổi nhất trong lịch sử khoa cử nước ta.

Link nội dung:/trang-nguyen-13-tuoi-va-giai-thoai-nan-lich truyen hinh truc tiep bong da-biet-di-17922060107180727.htm